Kinga kocha jeże. Opiekuje się nimi przez cały rok

W październiku jeże prowadzą bardziej intensywny tryb życia niż w okresie późno wiosennym czy zimowym. Noce są coraz chłodniejsze, a zwierzęta te równie mocno jak my ludzie je odczuwają. Dlatego zarówno w dzień jak i w nocy jeże możemy spotkać w ogrodzie, ponieważ intensywnie szukają pokarmu. Muszą zgromadzić wystarczająco dużo zapasów energetycznych, by przeżyć zimę. Im więcej tłuszczu zgromadzą tym większa szansa na przetrwanie.

Co jeże rozbią zimą? Przechodzą w stan hibernacji.

Życie jeży, podobnie jak życie innych zwierząt przebiega zgodnie z rytmem zmieniających się pór roku. Jeszcze kilka lat temu te małe poczciwe zwierzątka przechodziły w stan hibernacji, czyli snu zimowego w okresie października. Jeż tym samym przesypiał cały okres zimowy. Jednak w ostatnich latach to się zmieniło. Zmiany klimatu, cieplejsze zimy spowodowały, że jeże bardzo często przechodzą w stan hibernacji dopiero pod koniec listopada. Oczywiście termin ten uzależniony jest od warunków atmosferycznych, temperatury i pogody. Im niższa temperatura w nocy tym szybciej jeże przechodzą w stan hibernacji.

Hibernacja co to takiego? To okres, w którym zwierzęta przechodzą w stan odpoczynku. Zapadają wówczas w mocniejszy lub słabszy sen zimowy. W okresie zimy dla zwierząt brakuje pożywienia. Znalezienie naturalnego pokarmu jest bardzo ograniczone i czasami bywa wręcz niemożliwe. Szukanie pokarmu spowodowałoby, że nasze zwierzęta straciłyby energię zebraną jesieniom. Dlatego niektóre gatunki zwierząt, w tym także jeże, aby uniknąć spadku kosztów energetycznych, przechodzą w stan hibernacji. Stan ten ma on na celu obniżenie aktywności, spowolnienie reakcji na bodźce, obniżenie tempa metabolizmu oraz spadku temperatury ciała. Dlatego tak ważne jest aby, jeże zanim przejdą w stan hibernacji zgromadziły odpowiednie zapasy energii, które pozwolą im przetrwać zimę, a także zachować odpowiednią temperaturę ciała.

Czym karmić jeża?

Październik i listopad są miesiącami kiedy jeże przygotowują się do wielomiesięcznej hibernacji. Chcąc im pomóc możemy wystawiać dla nich karmę i miseczkę z wodą. Karma nie może być byle jaka. Na pewno nie zaszkodzimy zwierzętom wystawiając

• mokrą lub suchą karmę dla kotów.

Ważne, by była dobrej jakości i zawsze świeża. Pamiętajmy jeże nie piją krowiego mleka. Podając im mleko na pewno im zaszkodzimy! Chcąc je napoić wystawmy wodę, zwykłą kranową. Z całą pewnością nią nie pogardzą.

Jak zbudować domek dla jeża?

Jesień to dobry czas na konstruowanie domków dla jeży. Nie muszą być one duże. Jeże są zwierzętami, które nie żyją w stadach. Żyją w pojedynkę, dlatego jeśli chcemy samemu budować domek weźmy pod uwagę fakt, że może w nim zamieszkać tylko pojedynczy osobnik.

Do przygotowania domku będziesz potrzebowaąć :

• drewno
• sianko
• gałązki
• opadłe liście

Domek powinien być na tyle duży, aby wmieściło się do niego sianko. Musi być go tyle, aby gęsto wypełniło wnętrze domku. Jeż zakopie się w nim i tak spokojnie prześpi zimę. Dodatkowo warto na spód domku położyć styropian. Im grubszy tym lepszy. Będzie w ten sposób izolował ciepło i chronił, by w domku utrzymywała się wyższa temperatura.

Domki dla jeży można wykonać z naturalnego, czystego i co ważne nie malowanego drewna. Malować możemy tylko od zewnątrz, nie od środka. Schronienia budować należy z gałęzi. Układamy stertę gałęzi i robimy z nich taki wigwam. Do środka wrzucamy opadłe liście i czekamy na lokatora. W przypadku jeśli nie posiadamy zbyt dużo czasu możemy wybrać się do sklepu lub centrum ogrodniczego i zakupić gotowy domek dla jeży. Koszt takiego domku wynosi około 80 złotych. Zobacz w galerii zdjęć jak wyglada domek dla jeża

Naturalne schronienie dla jeża w ogrodzie

Jeże w naturalnych warunkach - lasach czy parkach na okres jesieni i zimy wybierają miejsca zaciszne, ciche, spokojne. Zimują gdzieś w gęstych zaroślach, krzakach, norach. Im ciemniej i sucho tym lepiej.

W naszych ogrodach również takie miejsca będą dla nich idealne. Wystarczy, że nie będziemy na jesień sprzątać opadłych liści z rabat lub zbierzemy je na jedną kupkę i tak pozostawimy do wiosny. Liście, gałęzie stanowią dla jeża miejsce, gdzie może on spokojnie przezimować. Nie czyśćmy rabatek, miejsc dzikich jakie mamy w ogrodzie. Właśnie teraz kiedy intensywnie opadają liście z drzew pozostawmy je. Posprzątajmy je tylko z trawnika i przenieśmy w miejsca, w których mogą mieszkać jeże. W wielu ogrodach te niezwykle pożyteczne zwierzątka żyją, a właśnie teraz potrzebują naszej pomocy.

Co szkodzi jeżom?

Jesień jest okresem, w którym przystępujemy do sprzątania ogrodu. W niektórych miejscach, choć jest to prawnie zabronione i grożą nam za to wysokie kary wypalane są trawy i miejsca nieużytkowe. Na działkach palone są sterty liści i inne materiały roślinne. Takie działania stanowią zagrożenia dla jeży. W stertach palących liści bardzo często schronienie znajdują jeże i to one giną podczas snu. Nie mają dokąd uciec. Ogień rozprzestrzenia się błyskawicznie, po czym te małe zwierzęta giną.

Pamiętajmy palenie liści, materiałów zielonych jest zakazane i jeśli chcemy dbać o zwierzęta, owady, których w takich liściach, gałęziach jest naprawdę sporo nie róbmy tego. Zacznijmy dbać o przyrodę, ekosystem. Przestrzegajmy przepisów, nie tylko dlatego, że za ich łamanie grożą kary, ale również dlatego, że musimy na uwadze dobro zwierząt. Niestety jeży z roku na rok jest coraz mniej. Giną pod kołami samochodów, giną w parkach, lasach, bo zagryzane są przez psy. Podobnie sytuacja wygląda w ogrodach. To my ludzie stanowimy najgorsze zagrożenie dla tych zwierząt przez naszą nieumyślność.

Trutki, pestycydy, granulki na ślimaki mogą zabić jeże

Nadal rolnicy i my ogrodnicy stosujemy ogromne ilości szkodliwych pestycydów. Stosujemy je w walce ze szkodnikami, owadami czy innymi żywymi organizmami. Tak jest nam wygodniej. Bez wahania stosujemy środki dzięki, którym pozbędziemy się uciążliwych chwastów np. z trawnika. Pamiętajmy wszystkie te chemiczne preparaty są nie tylko szkodliwe dla nas ludzi, ale także dla zwierząt. Nie pomagamy stosując je naturze. Warto czasami zastanowić się i przeanalizować zanim sięgniemy po gotowy preparat.

Niebezpieczne w ogrodach są również granulki, które wykorzystujemy w walce ze ślimakami. Wysypujemy je w miejscach, gdzie jest najwięcej ślimaków. Cieszymy się kiedy ślimaki je zjadają, ale jeże także częstują się samą trutką. Granulki swoim zapachem nie tylko wabią ślimaki, ale także jeże. Zawarty w preparacie szkodliwy

metaldehyd zabija wszystkie zwierzęta, które go zjedzą. Także jeże. Podobnie z trutkami na myszy czy szczury. Myszy stanowią pożywienie dla jeży. Dużym zagrożeniem dla jeży są martwe lub otrute myszy. Jeż po ich zjedzeniu sam umiera.

Chcąc zatem kupić trutkę na myszy, szczury czy kolejny preparat do zwalczania chwastów lub do oprysku przeciwko szkodnikom zastanówmy się czy warto. Ogrodnicy często nazywają się ekologami, ale czy słusznie?

Jak kosić trawę, gdy mamy w ogrodzie jeża?

Często kosimy nieużytki, łąki, trawę w okolicach naszych działek. W wysokiej trawie, dzikich miejscach najczęściej bytują jeże. My nie myśląc o tym bierzemy podkaszarkę i w sposób nieprzemyślany kosimy kawałek po kawałku. Zagonieni pracą nie mamy czasu, by przejść na spokojnie i rozejrzeć się, czy gdzieś przypadkiem nie chowa się jeżowa rodzinka.

Właśnie teraz jesieniom młode z późno letniego miotu szukają samodzielnie pożywienia, często błądząc gdzieś w naturalnych zaroślach. Chcąc kosić trawę uważajmy. Róbmy to spokojnie i z głową. Obejdźmy najpierw miejsce, które chcemy skosić i upewnijmy się, że żaden jeż nie zginie pod ostrzem kosiarki.

Dlaczego oczko wodne może być zagrożeniem dla jeża?

Oczka wodne, stawy, zbiorniki są kolejnym zagrożeniem dla jeży. Niestety również w takich miejscach giną jeże. Często wpadają do stawów i się topią. Woda jest dla nich zagrożeniem. Dlatego ważne jest by wkopane w ziemię beczki, szamba, studnie odpowiednio zabezpieczyć. Latem w okresie suszy i długich suchych dni kiedy nie padają deszcze  zdesperowane jeże podczas poszukiwań wody nie utopiły się w nich.

Co zrobić kiedy zobaczymy rannego jeża?

Niestety zdarza się i tak, że spacerując po ogrodzie napotkamy na rannego jeża. Co w takiej sytuacji zrobić?  W Polsce jest kilka Ośrodków, które pomagają chorym jeżom. W internecie znajdziemy kilkanaście numerów telefonów, a fachowcy udzielom nam stosownej porady.

Z całą pewnością nie wszystkie znalezione osobniki będą tej medycznej pomocy potrzebowały. W przypadku kiedy znajdziemy takiego jeża, a jego stan nas zaniepokoi zadzwońmy pod numer telefonu 506 154 836 do Fundacji i Ośrodka "Pomóżmy jeżom". Tam zapewne opiekunowie poradzą nam co z takim jeżem zrobić, bądź poproszą o przywiezienie go do najbliższej lecznicy dla dzikich zwierząt. Dzwoniąc pod powyższy numer telefonu możemy poradzić się co zrobić w innych przypadkach, kiedy spotkamy np. jeża w okresie zimowym. Ośrodki dla dzikich zwierząt w całej Polsce przyjmują zwierzęta niemal 24 godziny na dobę.

W przypadku kiedy zobaczymy w październiku młode, spacerujące po ogrodzie jeże również powinniśmy skontaktować się również z lecznicą lub dowolnym ośrodkiem dla dzikich zwierząt lub jeży. Bardzo prawdopodobne jest, że jeże, które mają mniejszą wagę niż 800 dag w naturalnych warunkach nie przetrwają zimy. Nie poradzą sobie same ze względu na niską masę ciała. Takie jeże nie są w stanie się ogrzać. Dlatego jeśli będziemy świadkiem takiej sytuacji zasięgnijmy porady eksperta, zadzwońmy do Ośrodka i powiedzmy o tym. Być może będzie tak, że te jeże trzeba będzie wyłapać i zabrać je na okres zimy do ciemnego, chłodnego pomieszczenia. To w przypadku późno urodzonych jeży jeden warunek ich przetrwania.

Co oznacza symbol C-C-C?

Często przeglądając strony internetowe spotykamy się z symbolem C - C - C.

Co znaczy ten zapis? W przypadku jeży oznacza cicho-ciepło-ciemno. Tylko w takich warunkach chore, ranne i malutkie jeże są w stanie przetrwać zimę. Nie bójmy się zatem dzwonić i pytać specjalistów z ośrodków kiedy stan spotkanego osobnika nas zaniepokoi.

Ważne!

Nigdy nie wolno zabierać jeży z miejsc naturalnych. Jeże w Polsce są pod ochroną. Robienie im krzywdy, przetrzymywanie poza ich naturalnymi siedliskami jest karane i surowo zabronione!

Zobacz też 

• Jakie dziwne stwory ogrodnicy spotykają w ogrodzie 
• Zobacz jaki piękny jesienny ogród
• Jakie prace jesienne trzeb wykonać w ogrodzie