Oczary to cudowne krzewy, które kwitną i pachną zimą

Styczeń zdecydowanie należy do oczarów. Krzewy te są najbardziej lubianymi przez ogrodników roślinami ozdobnymi, choć nie są jeszcze tak bardzo popularne jak magnolie czy różaneczniki. Lubimy je za nietypowy dla roślin termin kwitnienia, który przypada właśnie na okres zimowy.

Kiedy kwitną oczary

Najwcześniejszy ze wszystkich oczarów (odmiana Pallida) zakwita już na początku stycznia. Przy ciepłej zimie zaraz po nim zaczynają kwitnienie kolejne odmiany o żółtych, pomarańczowych, czerwonych lub fioletowych płatkach. Skoro mowa o kwiatach, warto podkreślić, że kwiaty oczarów wytrzymują nawet dziesięciostopniowe mrozy. Krzewy są w pełni mrozoodporne, choć na młode, świeżo posadzone trzeba uważać i przez pierwsze trzy lata należy je na zimę zabezpieczać. 

Niezwykle cenną kolekcję większości kilkunastoletnich gatunków możemy spotkać, wybierając się do kórnickiego arboretum. Co roku od końca stycznia podziwiać w nim można te niesamowite krzewy. Jednak pełnia kwitnienia oczarów przypada na połowę lutego. 

Które oczary pachną

Oprócz walorów estetycznych trzeba podkreślić, że niektóre z oczarów pięknie pachną, co w trakcie zimy jest niebywałe. Są zdecydowanie jedynymi krzewami pachnącymi i kwitnącymi zarazem. Ich zapach jest bardzo przyjemny, słodkawy. W słoneczne, ciepłe zimy, kiedy temperatura jest na sporym plusie, na kwiatach podziwiać możemy pierwsze pszczoły, które chętnie zbierają upragnione pożywienie. Odmiana Pallida rodzi mnóstwo silnie pachnących blado-siarkowo-żółtych kwiatów w połowie zimy. O gatunkach i odmianach oczarów piszę więcej w dalszej części tekstu 

Gdzie rosną oczary

Oczary w naturze spotkać możemy w Ameryce Północnej i Azji. Stąd właśnie pochodzą. W tych krajach podziwiać możemy krzewy sporych rozmiarów. W Polsce takie rozmiary możemy osiągnąć dopiero po 20-30 latach uprawy. Te, które spotykamy w różnych arboretach czy parkach są wiekowymi krzewami sadzonymi jeszcze w latach 80. Ogrodnicy niestety dość rzadko hodują oczary w swoich ogrodach. Częściej krzewy te spotykamy w ogrodach kolekcjonerskich. 

Jak wyglądają kwiaty oczarów

Oczary rosną wolno. Ich przyrost roczny to kilkanaście centymetrów. Kilkunastoletnie krzewy zakwitają co roku. Kwiaty są wyjątkowe. Składają się z kilku wąskich jakby „niteczek” swoim wyglądem przypominających krótkie kawałki wełny zawieszone na gałązce. Kolor płatków uzależniony jest od odmiany. Występują żółte, pomarańczowe, czerwone oraz u najnowszej z odmian fioletowe.

Owoce i nasiona oczarów

Owoce oczarów wyglądem przypominają kuleczki, które poprzyczepiane są do gałązek. W kuleczkach znajdują się nasienniki, z których po dojrzewaniu wysypią się nasiona. Niestety nie nastąpi to zbyt szybko. Dojrzewanie nasion trwa około jednego do dwóch lat. Zwykle na przełomie lata i jesieni następnego roku torebki z nasionami są na tyle dojrzałe i suche, że w słoneczne dni pękają i wystrzeliwują po ogrodzie. Jeśli chcielibyśmy je zebrać, warto założyć na nasienniki cienkie skarpetki lub pończochy. Zawiążmy je gumką recepturką i zostawmy. Po pęknięciu torebek nasiennych nasiona wpadną do skarpetki, a nam będzie łatwiej je zebrać. 

Niestety nasiona oczarów muszę przejść proces stratyfikacji, czyli przemrożenia. Dlatego też są trudne do rozmnażania. Kiełkują dopiero po kilku latach od wysiewu. Z całą pewnością od ogrodników wymagają sporej cierpliwości. Nasiona, których nie zabezpieczymy wysiać się mogą nawet na dwa, trzy metry od rośliny matecznej.

Gdzie i jak sadzić oczary. Jakie wybrać stanowisko

Oczary to niezwykle cenne krzewy. Powinno się je sadzić jako solidery, czyli pojedynczo na tle innych np. zimozielonych roślin. Mogą rosnąć również w grupach, ale sadząc je powinniśmy pamiętać o zachowaniu odpowiedniej odległości między roślinami. Przemyślmy dobrze stanowisko. Najlepszym będzie miejsce suche i słoneczne. Osłonięte od wiatru - to bardzo ważne! 

Krzewy nie lubią przesadzania. Mają wrażliwy system korzeniowy. Jeżeli w naszym ogrodzie nie mamy miejsc słonecznych, możemy posadzić je w półcieniu, ale musimy liczyć się z tym, że nie będą aż tak obficie kwitły, a jesienią wybarwiały się liście. Wszystkie odmiany oczarów pięknie prezentują się także w październiku czy listopadzie. Listki pod wpływem spadku temperatur wybarwiają się na różne kolory - od żółtego po krwistą czerwień. Krzewy imponująco prezentują się posadzone w grupach. Mogą być sadzone po jednej bądź kilku odmianach. Możemy dobrać je kolorystycznie, uwzględniając kolor kwiatów. Stworzymy wtedy kolorową zimową rabatę. Jednak, aby zdrowo rosły, potrzebują dobrej ziemi i przynajmniej dwa razy w roku nawożenia.

Jakiej gleby użyć do sadzenia oczarów

Oczary wymagają żyznych, próchnicznych, a także zasobnych w składniki pokarmowe gleb. Niezbyt korzystna jest dla nich gleba ciężka czyli gliniasta. Powinna mieć odczyn lekko kwaśny.

W jakim towarzystwie sadzić oczary

Najlepszym towarzystwem dla oczarów będą rośliny, które kwitną w zimie, czyli ciemierniki, ranniki bądź przebiśniegi. Nigdy nie wolno sadzić bezpośrednio przy koronie roślin zadarniających, czyli bluszczy, barwinków lub innych płożących gatunków. Oczary wokół siebie nie tolerują innych roślin. 

Przeczytaj również:

• Co trzeba zrobić w ogrodzie zimą
• Jakie inne kwiaty i krzewy kwitną zimą
• Poznaj wyjątkowe kwiaty, które kwitną całą zimę

Polecane gatunki i odmiany oczarów

Wyrózniami kilka gatunków oczarów, każdy z nich ma jeszcze odmiany. Które najlepiej pachną, jakie mają kwiaty? O tym poniżej:

Oczar wirginijski

Osiąga maksymalnie 4 metry wysokości. Kwiaty pojawiają na krzewie jesienią. Między listkami wyrastają niewielkie, żółte nitkowate kwiaty. Wydzielają one delikatny, słodkawy zapach. Warto wiedzieć, że oczar wirginijski ma niezwykle szerokie zastosowanie w medycynie naturalnej, gdyż kora i liście są bogatym źródłem polifenolokwasów, garbników i saponin.

Oczar omszony

Chyba najbardziej subtelny ze wszystkich oczarów. Grona jego złocistożółtych kwiatów obficie rozwijają się na początku stycznia. Mają dość mocny, słodkawy aromat. Liście są okrągłe, długości ok.12 cm, jesienią stają się żółte.

Polecane odmiany oczarów omszonych:

• Pallida rodzi mnóstwo silnie pachnących blado-siarkowo-żółtych kwiatów w połowie zimy. Liście jesienią przebarwiają się na kolor ciemnożółty, złoty.
• Sandra rodzi kwiaty ciemnożółte, które pojawiają się na krzewie od połowy stycznia i utrzymują się aż do wiosny. Młode listki mają odcień

Oczar japoński

Charakteryzuje się kędzierzawymi żółtymi kwiatami pojawiającymi się w połowie lub pod koniec lutego. Liście są owalne. Po 5 latach krzew może osiągnąć 3 metry wysokości.

Polecana odmiana oczarów japońskich:

• Zuccariniana ma kwiaty bardziej jasnożółte niż gatunek rodzicielski. Pojawiają się później, wczesną wiosną. Owalne liście są żółte jesienią. Ta żywotna roślina osiąga po 5 latach 1.5 metra szerokości

i 4 wysokości.

Oczar pośredni

Najczęściej sadzony w naszych przydomowych ogrodach. Kwiaty tego gatunku pojawiają się na nagich gałęziach w drugiej połowie zimy. Po 5 latach uprawy osiąga maksymalnie 4 metry wysokości.

Polecane odmiany oczarów pośrednich:

• Arnold Promise ma liczne jaskrawożółte kwiaty i żółte jesienią liście.
• Diane to najatrakcyjniejsza odmiana oczaru pośredniego o pięknych czerwonych kwiatach. Jesienią kiedy dni stają się coraz chłodniejsze, liście tego oczaru zmieniają kolor również na czerwony. W październiku- listopadzie wygląda jakby cały płonął.
• Jelena ma pomarańczowe kwiaty z miedzianoczerwonym nalotem. Jesienią liście mienią się odcieniami czerwieni, barwy pomarańczy i purpury.
• Ruby Glow ma miedzianoczerwone kwiaty i czerwonawe liście jesienią.

Właściwości lecznicze oczarów

Oczary wyróżniają się wśród innych roślin również tym, że mają magiczne właściwości lecznicze. Szczególnie oczar wirginijski pomaga leczyć wiel schorzeń i dolegliwości.  

Na co działa sok z oczaru wirinijskiego?

Wyciśnięty sok z oczaru wirinijskiego wykazuje działanie przeciwzapalne i bakteriobójcze. Poprawia krążenie podskórne i ukrwienie skóry. Wycisza dolegliwości skóry z tendencją do rozszerzonych naczynek. Działa ujędrniająco, nadaje skórze ładny koloryt. Pomaga zapobiegać zakażeniom przez gronkowca, w tym niebezpiecznego gronkowca złocistego. Stanowi niezwykle skuteczny środek na problemy skórne, w tym uporczywy trądzik. 

Oczar ten leczy także oparzenia, rany pożylakowe i siniaki. Do zastosowań wewnętrznych oczaru należy leczenie takich schorzeń, jak problemy przewodu pokarmowego i płuc, zapalenie błon śluzowych jelita grubego, biegunka, dezynteria i hemoroidy. W bólach reumatycznych stawów i kręgosłupa oraz nadwyrężeniu i bólach mięśni.

Więcej porad Kingi Lateckiej znajdziesz tutaj